Tại sự kiện UFC 297, tình huống tấn công bằng đòn gối của Arnold Allen lên Movsar Evloev trong hiệp 3 đã bị cản lại bởi trọng tài Marc Goddard, với lý do võ sĩ người Nga đã chạm một tay xuống mặt sàn.
Pha can thiệp của Marc Goddard đã khiến Allen mất đi cơ hội được cho là có thể kết thúc sớm trận đấu. Một lần nữa, việc xác định một võ sĩ “trong tư thế nằm sàn” (grounded opponent) trong luật thi đấu MMA trở thành vấn đề gây tranh cãi.
Theo Bộ luật MMA Thống nhất (Unified MMA Rules), điều cấm thứ 12 về việc “Ra đòn gối hoặc đòn đá vào đầu của đối thủ được xác định là nằm sàn” có nội dung như sau.
Võ sĩ được xác định là nằm sàn (grounded fighter) khi có bất kỳ phần nào của cơ thể ngoài bàn chân chạm xuống sàn đấu. Để được xác định là nằm sàn, phần ức/lòng của một bàn tay (palm of the hand) phải chạm xuống sàn, và/hoặc bất kỳ phần cơ thể khác phải chạm sàn. Một gối, cánh tay của võ sĩ chạm xuống sàn mà các phần cơ thể khác không chạm, võ sĩ đó cũng được xác định là tư thế nằm sàn. Lúc này, tất cả các đòn đá hoặc gối vào vùng đầu là không được phép.
Lên tiếng về vấn đề này, Giám đốc điều hành Ủy ban Thể thao bang California – ông Andy Foster cho biết sẽ đề xuất về việc xóa bỏ điều cấm này, đồng thời đưa ra những phân tích chuyên môn về những tình huống gây tranh cãi tương tự.
“Chúng tôi sẽ loại bỏ cái bàn tay đó. Đó là đề xuất của tôi. Nếu muốn được xác định là đang trong tư thế nằm, bạn phải để một bộ phận khác xuống sàn. Đầu gối, lưng, bất cứ thứ gì chứ không thể đứng đó rồi chạm tay xuống sàn được. Việc đó tạo ra quá nhiều sự bối rối. Điều luật mà chúng tôi đưa vào vì yếu tố an toàn thực tế lại tạo tình huống ngược lại, một tình huống không thể biện luật cho các trọng tài trực tiếp điều hành. Họ quan sát nó theo nhiều cách khác nhau.”
“Herb Dean (trọng tài MMA) xác định bạn phải đặt một phần trọng lượng cơ thể lên tay, những người khác, những ủy ban khác lại có cách nghĩ khác. Bạn không thể có một bộ luật thống nhất khi điều luật không tạo ra sự đồng thuận. Chúng tôi sẽ loại bỏ nó. Đó là tình huống chúng tôi, những người làm luật đã tạo ra và nó không hiệu quả, chúng tôi phải sửa nó.”
“Phần lớn nội dung cuộc họp về luật nói về các võ sĩ trong tư thế nằm. Tại California, chúng tôi xác định “phải đặt trọng lượng lên bàn tay”. Điều đó chẳng được viết ở đâu cả, đó chỉ là điều luật mà tất cả đều mù mờ. Vậy “bàn tay chạm sàn” chính xác là gì?”
“Nhiều võ sĩ chỉ cần chạm ngón tay xuống và hi vọng mình không bị lên gói vào mặt. Đã có vài ví dụ mà Herb (Dean) vẫn để tiếp tục, tôi tin anh ấy làm đúng. Nhưng điều mà tôi đang nói tới là suy nghĩ của các võ sĩ rằng họ đang được bảo vệ (bởi luật) khi thực tế không phải vậy, trong lúc đầu gối vẫn đang cắm vào mặt họ. Họ nhận ra khi Herb không can thiệp. Cậu ấy nói với họ (võ sĩ) “Bạn phải đặt trọng lượng của cơ thể lên bàn tay”. Nhưng điểm khó chính là việc xác định thế nào là đặt trong lượng hay không trong thời điểm mọi thứ đều rất căng thẳng. Trọng tài phải quan sát quá nhiều thứ.”
“Những quan điểm này đến từ kinh nghiệm. Tôi đã xem lại các trận đấu trước kia, khi một người bị sút vào đầu (khi đang nằm), điều mà tôi hoàn toàn từ chối. Tôi đã ở sát lồng khi điều đó xảy ra, và chiêu đó thực sự gây sát thương nặng mà tôi chưa từng thấy. Tôi tin đó là giới hạn, quá nguy hiểm dù là bây giờ. Nhưng một khi tôi tham gia, họ có thể cho tôi thấy một vài dữ liệu khác.”
Không chỉ nội dung về “võ sĩ được xác định nằm sàn”, Andy Foster cũng nhắc tới đòn đánh gây tranh cãi trong Bộ luật MMA Thống nhất: đòn chỏ 12-6.
“Về đòn chỏ 12-6, tôi thậm chí có ai từ chối quan điểm này không? Nếu đó là một đòn 11-5, 1-7 thì sao? Chúng hợp lệ mà. Hay tư thế chỏ 3-9 là một đòn rất nặng từ vị trí đè ngang, nhưng cũng không bị cấm. Thực sự nó rất vô nghĩa. Bạn chỉ có thể cấm chỏ hoặc không cấm. Nhưng đòn đó (12-6) là đòn duy nhất bị cấm. Bạn chắc chắn không nên để các võ sĩ bị xử thua phạm luật vì điều này. Tôi đã có nhiều bằng chứng cho việc này. Đây cũng là điều luật không chấp nhận được. Điều tồi tệ là chúng tôi đã đặt các trọng tài vào tình huống đó.”
Jon Jones bị xử thua vì ra đòn phạm luật
Chỉ tính riêng tại UFC, đòn chỏ 12-6 đã tạo ra vô vàn những tranh cãi. Từ câu chuyện Jon Jones – võ sĩ xuất sắc nhất lịch sử MMA nhận trận thua duy nhất trong sự nghiệp vì ra tung đòn đánh này khi đang áp đảo đối thủ Matt Hamill, cho đến các tình huống của Yoel Romero (vs. Derek Brunson), Eddie Alvarez (vs. Dustin Poirier 2) hay Conor McGregor (vs. Chad Mendes), rất nhiều lần những đòn chỏ 12-6, hay các đòn đánh tương tự trở thành đề tài gây tranh cãi.
Andy Foster bên cạnh công việc Giám đốc điều hành Ủy ban Thể thao California, còn là người giữ ghế Chủ tịch Ủy ban luật của Hiệp hội Boxing và Thể thao đối kháng Hoa Kỳ. Do đó, những điểm gây tranh cãi trong Bộ Luật MMA Thống Nhất, mà cụ thể là việc xác định võ sĩ nằm sàn và đòn chỏ 12-6 chắc chắn sẽ được đưa ra thảo luận trong tương lai.
Liệu rằng, hai điều luật cấm đã tồn tại hàng thập kỷ qua của luật MMA tại Mỹ có thể được xóa bỏ trong tương lai? Những võ sĩ như Jon Jones có thể xóa bỏ trận thua đáng tiếc trong hồ sơ thi đấu dưới quy tắc luật mới hay không?
Nguồn: sưu tầm